NESİR

Ölçü, uyak düzeni olmayan ve düzyazı biçiminde yazılmış yazılardır.Bu yazılar paragraflar halinde tertip edilir.Nesir yazılarında uzun veya kısa cümleler kullanılabilir.Divan edebiyatında üç farklı nesir kullanılmıştır:

a) Basit Nesir:

Halkın anlayacağı dille yazılmış, halk seviyesinde anlatımı olan ve duru anlaşılır bir dili olan nesirlerdir.halkı bilgilendirme amacı taşıdığı için basit nesirde ağırkelimeler kullanılmaz ve edebi sanatlar bakımından süslü değildir.Örnek olarak Mercimek Ahmet'in farsça'dan tercüme ettiği Kabusname adlı eseri verebiliriz.

b) Orta Nesir:

Günlük konuşma dilinden daha ağır, daha bilimsel ve bazen süslü bir dile sahip olan nesirdir.kısacası basit nesirle süslü nesir arasında bir üsluba sahiptir.Genellikle ilmi ve kültürel eserlerde kullanılan nesir türüdür.Örnek olarak Katip Çelebi'nin Fezleke ve Cihannüma adlı eserleri, Evliya Çelebi'nin "Seyahatname"si, Seydi Ali Reis'in "Mir'atü'l Memalik"i orta nesirin canlı örnekleridir.


c) Süslü Nesir:

Düz yazıda hüner ve marifet göstermek amacıyla yazılan süslü ağdalı edebi sanatlarla dolu nesir türüne denir.Osmanlıcayı iyi bilen yazarlar süslü nesri, söz oyunları seci ve aliterasyonlu uzun cümleler kurarak yazarlar.Arapça ve Farsça kelime ve tamlamalar sıkça kullanılır.Bu türün en belirgin örneklerini Veysi ve Nigari vermiştir.Sinan Paşa'nın "Tazarruname"si süslü nesrin en güzel örneklerindendir.Klasik edebiyatımızda süslü nesre "inşa", süslü nesir yazarlarına "münşi", süslü nesirle yazılan eserlere de "münşeat" denir.